به گزارش قدس آنلاین، هنر همواره یکی از مهمترین و اثربخش‌ترین ابزارهای ارائه و انتقال پیام است و شاید یکی از دلایلی که آن را همیشه در کانون توجه و اهمیت قرار می‌دهد، برخورداری از زبانی مشترک و توانایی گردآوردن مخاطبانی از سراسر دنیا را برای بیان مفهومی واحد است. در این میان شاید هنرهای تجسمی به ویژه کاریکاتور به دلیل ویژگی های بصری، رسانه‌ای با زبان جهانی است و این روزها توسط برخی هنرمندان کشور برای بیان مقاصد فرهنگی و سیاسی به خوبی به کار گرفته شده است.

حوزه هنری، بنیاد روایت فتح و برخی نهادهای دیگر این روزها فعالیت های قابل توجهی در واکنش به اتفاقات اخیر و بحران های منطقه و جهان دارند. گرچه حوزه هنری پیش تر نیز به عنوان یکی از باسابقه‌ترین مراکز فرهنگی هنری در صف نخست حمایت از ایران و ارزش های جمهوری اسلامی ایستاده بود اما این روزها نسبت به اتفاقاتی که در سراسر جهان و منطقه رخ می دهد با تیزهوشی و واکشنی سریع این اقدامات را بی پاسخ نمی‌گذارد.

نمونه آن برپایی مستمر نمایشگاه کاریکاتور و کارتون «ترامپیسم»، «آسوده باش من ملکه ام»، نمایشگاه کارتون و کاریکاتور «سیلی‌های سخت» با موضوع سرنگونی پهپاد جاسوسی آمریکا، نمایشگاه کارتون و کاریکاتور «ملکه کشتی‌رُبا» با موضوع دزدیده شدن نفتکش ایرانی به دست دولت انگلیس، نمایشگاه اینفوگرافیک حقوق بشر آمریکایی و ... است که اغلب این نمایشگاه به فاصله کوتاهی از این رویدادها برپا شده است. نمایشگاه‌هایی که هرکدام با استقبال مخاطبان روبه‌رو شد و البته بازخوردهای بسیاری هم داشت.

حقایق را در قالب کاریکاتور به گوش جهانیان می رسانیم

سیدمسعود شجاعی طباطبایی مدیر مرکز هنرهای تجسمی حوزه هنری و هنرمند کاریکاتوریست کارنامه پرباری در برگزاری برنامه‌های فوق الذکر دارد. وی معتقد است با توجه به اتفاقاتی که این روزها در دنیا اتفاق می‌افتد و دشمنان ما در پی ضربه زدن به پیکر نظام جمهوری اسلامی هستند، این وظیفه ماست و ضروری است که به عنوان کاریکاتوریست‌ و هنرمندان دغدغه‌مند وارد میدان شویم و به موقع نسبت به این موضوعات واکنش دهیم. حوزه هنری و هنرمندان مرتبط با آن وظیفه دارند نسبت به رویدادهای روز دنیا آگاه و مسلح باشد. چرا که دنیای امروز شاهد وارونگی بیان حقایق رویدادهای لحظه‌ای سراسری جهان از سوی رسانه‌های کشورهای گردن‌کش و زورگویی همچون آمریکا و انگلیس است و برهمین اساس مرکز هنرهای تجسمی حوزه هنری در مواجهه با هرگونه تلاش و اقدامات خصمانه دولت‌های تروریستی همچون آمریکا همواره در حالت آماده‌باش و مسلح به سلاح قدرتمند هنر است. کاریکاتور رسانه‌ای با زبان جهانی به حساب می‌آید و ما نیز لازم دیدیم همه حقایق را در قالب این رسانه به گوش جهانیان برسانیم.

این کاریکاتوریست باسابقه با اشاره به چگونگی برپایی این نمایشگاه‌ها در مدت زمانی کوتاه و تأثیر آن در فضای هنری می‌گوید: کاملاً درست است، یکی از ویژگی های مهم این نمایشگاه برپایی سریع و در لحظه این رویدادهاست که بد نیست به یک مورد آن اشاره کنم. زمانی که مسابقه ترامپیسم برگزار شد شاهد حضور پرشور هنرمندان از 75 کشور دنیا بودیم و این حجم استقبال از مسابقه‌ای که رویکرد سیاسی دارد برای ما بسیار غافلگیرکننده و عجیب بود. فکر می‌کنم تقریباً نیمی از شرکت کنندگان این مسابقه را هنرمندان ایرانی تشکیل می‌دادند و همین مسئله نشان می‌دهد که ظرفیت کاریکاتور در ایران تا چه اندازه بالا و قابل اعتنا است و ما در این عرصه چه قابلیت ها و توانمندی هایی داریم که باید آنها را شکوفا کنیم.

اتفاقات پیرامون ما نیازمند واکنش سریع و موثر است

وی در ادامه افزود: اتفاقاتی در دنیای پیرامون ما رخ می‌دهد که نیازمند واکنش سریع است؛ برپایی نمایشگاه‌های کاریکاتور، پوستر و کارتون با محوریت موضوعاتی همچون ترامپ، تولد ملکه، بحث میانمار، پهبادها، ملکه کشتی ربا و ... که نمونه ای از آنها هستند به سرعت و در زمان بندی محدودی اتفاق می افتد، اما از سویی دیگر این امکان برای ما فراهم نیست که بتوانیم از قابلیت‌های هنرمندانی که در اقصی نقاط ایران هستند استفاده کنیم، به دلیل اینکه بازه زمانی محدودی داریم و بلافاصله ظرف چند روز باید پروژه را به سرانجام برسانیم؛ بنابراین ناچاریم تنها با تعداد مشخصی از کاریکاتوریست‌هایی که آماده هستند و البته شرایطی دارند که می توانند پروژه را به سرعت به نتیجه برسانند ارتباط برقرار کرده،نمایشگاه را برگزار کنیم. به عنوان مثال همین نمایشگاه اخیری که برگزار شد از ابتدای کار تا پایان آن ظرف چهار روز انجام شد و حتی کتاب آن نیز به چاپ رسید. نمایشگاه «تولد ملکه» و «سیلی های سخت» هم همین گونه بود.

این هنرمند کاریکاتوریست تاکید کرد: یکی دیگر از نمایشگاه‌هایی که در حال برگزاری است، نمایشگاه «ملکه کشتی ربا» به همت بنیاد فرهنگی روایت فتح است. غرب با فعالیت‌های گسترده رسانه‌ای و با کارتون و کاریکاتور تلاش کرده است یک طرفه و بدون اینکه ماجرای دزدیدن نفتکش ایرانی را مطرح کند، تنها به موضوع توقیف نفتکش انگلیسی توسط ایران بپردازد و با این اقدام درصددند تا این جریان به فراموشی سپرده شود. بنابراین ضروری بود که ما به عنوان کاریکاتوریست‌ها و هنرمندان دغدغه‌مند نیز وارد میدان شویم و به موقع نسبت به این موضوع واکنش دهیم.

مشارکت بالای هنرمندان نشان دهنده ظرفیت ما در حوزه کارتون و کاریکاتور است

شجاعی طباطبایی تصریح کرد: در حوزه رویدادهای بین‌المللی نیز می‌توان به بحث دو سالانه کاریکاتور اشاره کرد که متأسفانه امسال به دلیل مشکلات مالی امکان برگزاری آن را نداریم اما با توجه به اینکه دو مسابقه بین‌المللی «پایان یک داعش» و «ترامپیسیم» در فضای بین المللی برگزار شدند، می‌توانیم ارزیابی کنیم که هنرمندان تا چه حد در این رویدادها حضور پیدا می‌کنند. در هر دو مسابقه حضور هنرمندان ایرانی نیمی از مجموعه شرکت کنندگان بود. همچنین سال گذشته در بطن جشنواره مقاومت که توسط بنیاد روایت فتح برگزار شد یک مسابقه سراسری هم داشتیم که یک بخش آن سفارش اثر به هنرمندان بود و در بخشی که با موضوع اشرافی گری فراخوان آن اطلاع رسانی شد کارهای بسیاری به دست ما رسید و فکر می کنم 160 اثر قابل ارائه بود که به نمایش درآمد. تمام این موارد نشان دهنده ظرفیت بالای ما در حوزه کارتون و کاریکاتور است.

مدیر مرکز هنرهای تجسمی حوزه هنری در ادامه یادآور شد: خوشبختانه کل دنیا منطق ما را پذیرفته‌اند و امروز همه می‌دانند که ایران طرفدار حق و دفاع از مظلومان در مقابل ظالم است و ما هم به خوبی می‌توانیم در اتفاقات بین‌المللی خودمان را محک بزنیم.  از سویی دیگر شرایط کاریکاتور در ایران بسیار خوب است و جزو معدود کشورهایی هستیم که از لحاظ سنی هنرمندان جوانی داریم. البته بضاعت ما فقط هنرمندان در تهران نیستند و در شهرستان‌ها نیز هنرمندان حرفه‌ای و بسیار خوبی داریم. ما هنرمندی همچون سعید صادقی از جهرم را داریم که در کارنامه ایشان بیش از صد جایزه بین‌المللی دیده می‌شود و در رویدادهای مختلفی به عنوان داور حضور داشته است. همین جوانان نمایشگاه های بسیاری به صورت انفرادی و گروهی در نقاط مختلف دنیا برگزار می کنند و این نشان دهنده وضعیت بسیار خوبی است که ما در حوزه هنرهای تجسمی داریم.

سراغ هنرمندانی می‌رویم که مهارت و سرعت عمل بالایی دارند

وی در بخش دیگری از سخنان خود در پاسخ به این پرسش که با توجه به این که واکنش حوزه هنری نسبت به اتفاقات منطقه بسیار سریع است، این برنامه ریزی و تعامل با هنرمندان در این بازه زمانی کوتاه چگونه انجام می شود، گفت: ما در برنامه هایی که نیازمند واکنش سریع هستیم سراغ هنرمندانی می رویم که سرعت عمل بالایی دارند و مهارت آنها در اجرای کاریکاتورهای سیاسی برای ما به اثبات رسیده است و این تعامل و همکاری بین ما اتفاق افتاده است. خوشبختانه ما به مقبولیتی رسیده ایم و برنامه های ما شناخته شده و به موقعیت ویژه ای دست پیدا کرده است. خیلی جالب است به شما بگویم در برخی از اتفاقات حتی سراغ مردم هم می‌رویم. به ویژه در موضوعاتی مانند فلسطین مردم به میدان می‌آیند و برای همکاری و مشارکت ابراز علاقه می‌کنند و هر کاری از دستشان برمی آید انجام می دهند. بنابراین خیلی از این اتفاقات به صورت خودجوش، مردمی و با هزینه آنها انجام می‌شود.

شجاعی طباطبایی در ادامه با اشاره به ظرفیت های هنر در بیان مباحثی در حوزه سیاسی و فضای بین الملل و استقبال هنرمندان از این سوژه ها اظهار کرد: به نظرم این موضوع کاملاً بستگی به شرایط دارد و نمی توان درصد مشخصی را برای آن در نظر گرفت. مثلاً در جشنواره های بین المللی اغلب کسانی که به این موضوعات علاقمندند شرکت می کنند. زمانی که دوسالانه کاریکاتور برگزار می‌شود در واقع تمام وجوهات کاریکاتور را در برمی‌گیرد و حتی در قسمت کارتون نیز بخش موضوعی، آزاد، کمیک استریپ و کاریکاتور چهره داریم و در نتیجه تمام کسانی که در این حوزه ها توانمند هستند شرکت می کنند و همه هنرمندان را در برمی گیرد و می توان گفت حضور آنها نیز حداکثری است به ویژه در کشوری مانند ایران که دوسالانه کاریکاتور یکی از اتفاقات ویژه هنری است؛ اما در مورد موضوعات سیاسی این گونه نیست و عده خاصی سوژه های سیاسی را دنبال می‌کنند و نمی‌توان انتظار داشت که کسی که به فضای هنری علاقه‌مندی بیشتری دارد وارد این فضا شود. اینها همه بستگی به شرایط هنرمندان، دغدغه ها و خواسته های آنان دارد اما غالباً ما در این رخدادها با استقبال بسیار خوبی مواجه بوده‌ایم.

مدیر مرکز هنرهای تجسمی حوزه هنری با اشاره به برنامه های پیش روی این مرکز عنوان کرد: انشالله به زودی نمایشگاه «ترامپیسم2» را کلید خواهیم زد و مشغول کارهای مربوط به آن هستیم. علاوه بر این نسبت به هر اتفاقی در منطقه نیز واکنش نشان خواهیم داد، همانگونه که تا امروز نسبت به اتفاقات اخیر سکوت نکرده‌ایم.

انتهای پیام/